برای آگاهی از هزینه کلّی یک پروژه نیاز به دانستن حجم عملیّاتی آن پروژه و هزینه اجرای آن می باشد. که برای دانستن آن نیاز به محاسبات آن ها می باشد. که به این محاسبات اصطلاحاً متره گفته می شود.
برای اجرای یک پروژه مثل ساختن یک منزل مسی اولّین چیزی که باید بدانیم مبلغ هزینه ایست که باید برای ساختن آن خرج نماییم . این هزینه چطوری مشخّص می شود؟ اکثراً با حدس زدن و با توجّه به زیر بنای ساختمان، و این که هر مترمربّع ساختمان حدوداً چند تمام می شود هزینه آنرا محاسبه می کنند، که این رقم با توجّه به متنوّع بودن نوع ساخت و مصالح به کار رفته متفاوت می باشد، لذا رقم قابل اعتمادی نمی باشد. به طور مثال یکی از آشنایان تعریف می کرد که منزلی داشت که می خواست تجدید بنا نماید، لذا تحقیق و بررسی می کند که ببیند این کار چقدر هزینه برمی دارد؟ ساختمانی که میخواست بسازد با زیر بنای یک صد مترمربّع و در پنج طبقه بود. در برسی ها به ایشان گفته می شود که پانصد متر بنایی که می خواهد بسازد هر متر مربّع حدود یک میلیون تومان خرج بر میدارد. یعنی ایشان می تواند با پانصد میلیون تومان ساختمان خودش را بسازد. او نیز این مبلغ را تهیه می کند و شروع به ساخت می نماید. به طوریکه خودش تعریف می کرد پانصد میلیون تومان ایشان خرج شده و تمام می شود ولی ساختمان تمام نمی شود. لذا مجبور می شود مقداری پول قرض کند ولی باز ساختمان کامل نمی شود. نهایتاً مجبور می شود یک طبقه از ساختمان را بفروشد تا بتواند آن را به اتمام برساند. در صورتی که قبلاً چنین نیّتی نداشت. ولی اگر در روز اوّل از روی نقشه و به طور دقیق متره بر آورد شده و هزینه قطعی آن محاسبه می شد، آن شخص با آگاهی کامل اقدام می کرد و طبق برنامه اش پیش می رفت.
اینک می خواهیم طرز تهیّه صحیح متره و محاسبه حجم ریالی و فیزیکی پروژه را یاد بگیریم.
باتوجّه به این که امروزه کامپیوتر کارها را آسان کرده و انجام دادن کارها با کامپیوتر راحت تر و آسان تر می باشد. ولی من در مورد آموزش متره فکر می کنم بهتر این است که اوّل به صورت سنّتی و دستی بیاموزیم و بعداً به سراغ کامپیوتر برویم.
اولّین موردی که برای نوشتن متره ضروری می باشد آشنائی به نقشه و خواندن راحت و کامل نقشه می باشد. برای شناخت نقشه لازم است اوّل با خطوط و علائم نقشه آشنا شویم:
انواع خطّوطی که در نقشه مورد استفاده قرار می گیرد :
خط دید : خطّی است که به صورت ممتد و نسبتاً پهن و کاملاً خوانا می باشد و خطّی است که درنگاه اوّل به یک جسمی آن خطوط را در آن می بینیم. به طور مثال اگر به یک قوطی کبریت به طور مستقیم نگاه کنیم چهار طرف آن را به صورت خط مستقیم می بینیم. که آنرا خط دید می نامیم .
خط ندید: خطّی است که به صورت خط و فاصله می باشد، و خطوطی است که در معرض دید نمی باشد مثل خطوط طبقات داخل یک کمد در دار که قاعدتاً از بیرون قابل دید نیست ولی وجود دارد. چنین خط هایی را باخط ندید ترسیم میکنند.
خطّ وسط یا سنترلاین یا خط آکس : خطّی است که به صورت خط و فاصله و نقطه می باشد که برای نشان دادن وسط یک جسم در نقشه از آن استفاده می شود. بخصوص در نقشه های راه، خط وسط راه را با این خط نشان می دهند.
خطّ برش: به هر جسمی که نگاه می کنیم ظاهر و نمای آن را می بینیم ولی وضعیّت داخل آن دیده نمی شود . با اینکه می دانیم در داخل آن جسم چه چیز هایی هست ولی نمی بینیم. برای نشان دادن موارد داخلی جسم یک برش فرضی در جسم ایجاد می کنیم، و قسمت های داخلی را نشان میدهیم. برای نشان دادن آن از خط برش استفاده می کنیم این خط مشابه خط وسط می باشد که در دو انتهای آن فلش عمود برخط ترسیم می شود.
خطّ اندازه: خطّی است که برای نشان دادن اندازه های نقشه مورد استفاده قرارمی گیرد، که قاعدتاً باخط نازکتری کشیده می شود، وبه اشکال مختلفی نشان داده می شود : اوّل دو خط کوتاه عمود برنقاطی که میخواهیم فاصله آن دو نقطه نشان داده شود کشیده و بعد بین این دو خط عمود بایک خط نسبتاً نازکتری به هم وصل شده و دو سر این خط را با فلش یا نقطه و یا خط اریب نشان میدهند.
خطّ انقطاع: خطّی است که برای کوتاه تر نشان دادن یک مسیر یکسان مورد استفاده قرار می گیرد. از قبیل نشان دادن مسیر یک راه.
درباره این سایت